آیه امن یجیب

آیه امن یجیب

خوشنویسی آیه امن یجیب
مشخصات آیه
نام آیه امن یجیب
واقع در سوره نمل
شماره آیه ۶۲
جزء ۲۰
اطلاعات محتوایی
شأن نزول ندارد
مکان نزول مکه
موضوع اخلاقی

آیه أَمَّنْ يُجیب شصت و دومین آیه سوره نمل که معمولاً برای نجات از گرفتاری، ناراحتى و بیمارى‌ها خوانده می‌شود.

در این آیه، روی عنوان مضطر تکیه شده است؛ چراکه یکی از شرائط اجابت دعا آن است که دعا صادقانه باشد و انسان مضطری که دیگر به غیر خدا امیدی ندارد و کاملا درمانده شده است، دعایش حقیقی است و در این حالت فرد فقط خدا را می‌خواند و خدا هم اجابت می‌کند.

بنابر برخی از روایات این آیه بر حضرت مهدی(عج) تطبیق شده است. امام صادق(ع) فرمودند: این آیه در مورد قائم نازل شده، به خدا سوگند مضطر او است، هنگامی که در مقام ابراهیم دو رکعت نماز بجا می‌آورد و دست به درگاه خداوند متعال برمی‌دارد دعای او را اجابت می‌کند، ناراحتی‌ها را برطرف می‌سازد و او را خلیفه روی زمین قرار می‌دهد.

متن آیه

اَمَّن یُّجیبُ المُضطَرَّ اِذا دَعاهُ وَ یَکشِفُ السُّوءَ وَ یَجعَلُکُم خُلَفاءَ الاَرضِ ءَاِلهٌ مَّعَ اللهِ قَلیلاً مَا تَذَکَّرُونَ

يا [كيست‌] آن كس كه درمانده را -چون وى را بخواند- اجابت مى‌كند، و گرفتارى را برطرف مى‌گرداند، و شما را جانشينان اين زمين قرار مى‌دهد؟ آيا معبودى با خداست؟ چه كم پند مى‌پذيريد.

مضمون آیه

در این آیه، روی عنوان مضطر تکیه شده است؛ چراکه یکی از شرائط اجابت دعا آن است که دعا صادقانه باشد و انسان مضطری که دیگر به غیر خدا امیدی ندارد و کاملا درمانده شده است، دعایش حقیقی است و در این حالت فرد فقط خدا را می‌خواند و خدا هم اجابت می‌کند.

تفسیر روایی آیه

بر اساس روایتی که از امام صادق(ع) نقل شده است ایشان یک مصداق این آیه را امام مهدی (عج) دانسته‌اند: صالح بن عقبه می‌گوید امام صادق(ع) فرمودند: این آیه در مورد قائم نازل شده، به خدا سوگند مضطر او است، هنگامی که در مقام ابراهیم دو رکعت نماز بجا می‌آورد و دست به درگاه خداوند متعال برمی‌دارد دعای او را اجابت می‌کند، ناراحتی‌ها را برطرف می‌سازد و او را خلیفه روی زمین قرار می‌دهد.در فرازی از دعای ندبه نیز امام زمان(عج) به عنوان مضطری دانسته شده که دعایش مستجاب است.(أَيْنَ الْمُضْطَرُّ الَّذِي يُجابُ إِذا دَعا؟ کجاست آن مضطّری که اجابت شود هنگامی که دعا کند).

جایگاه آیه در فرهنگ عمومی

در زبان عموم مردم از این آیۀ شریفه به عنوان دعا تعبیر می‌شود و حتی مراسمی به‌عنوان ختم امن یجیب مرسوم است. میرزا جواد ملکی تبریزی هم می‌گوید:‌ خوب است انسان هنگامی که با سختی‌ها و مشکلات روبه‌رو شد این آیۀ شریفه را بخواند البته توجه به این نکته هم لازم است که آیه هیچ سبک و سیاق دعایی ندارد و امامان وقتی که از این آیه ارادۀ دعا می‌کردند این‌گونه قرائت می‌کردند: یا مَنْ یجیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعاهُ.

پانویس

  1. طباطبایی، المیزان، ۱۳۹۳ق، ج۱۵، ص۳۸۱.
  2. قمی، تفسیر قمی، ۱۳۶۳ق، ج۲، ص۱۲۹.
  3. قمی، شیخ عباس، مفاتیح الجنان،۱۳۸۷ش، ص۷۲۸.
  4. ، پرتال امام خمینی.
  5. ملکی تبریزی، المراقبات، ۱۳۸۸ش، ص۲۶۱.
  6. مجلسی، بحارالأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۲، ص۱۰۳؛ ابن طاووس، مهج الدعوات، ۱۴۱۱ق، ص۳۴۲

منابع

  • ابن طاووس، علی بن موسی، مهج الدعوات و منهج العبادات، قم،‌ دار الذخایر، ۱۴۱۱ق.
  • طباطبایی، سید محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، ۱۳۹۳ق.
  • قمی، شیخ عباس، مفاتیج الجنان، تهران، مشعر، چاپ اول، ۱۳۸۷ ش،
  • قمی، علی بن ابراهیم، تفسیر قمی، قم،‌ دار الکتاب، ۱۳۶۳ق.
  • مجلسی، محمدباقر، بحار الانوار، بیروت،‌ دار احیاء التراث العربی، ۱۴۰۳ق.
  • ملکی تبریزی، جواد، المراقبات، ترجمه کریم فیضی، قم، انتشارات قائم آل محمد(ص)، ۱۳۸۸ش.
  • «امشب ختم امن یجیب بگیرید»، پرتال امام خمینی، تاریخ انتشار مطلب: ۱۳۹۲/۰۱/۲۶.